شاعر ماه و كودكي و تنهايي
نويسنده: بهاءالدين خرمشاهي

مصطفي مجيدي، شاعري طبيعت گراست. به معناي ساده اين كلمه، يعني به طبيعت مهر مي ورزد و از غم قمري، تا پيچش تاك، و تنهايي پايان ناپذير خود - حتي در آغوش فرشتگان - سخن مي گويد. در شعر مي گويد هبه كنيدم كودكي/ تا نثارتان كنم/ هر آنچه مي خواهد/دل تنگتان.
يا در شعر مي گويد: من خويشاوند بارانم/در نخستين روزميلاد زمين زاده شدم…
سر سخني نمي گفت/تنها كنار ماه مي خفت/ ـ شبي با صداي فرشته يي بيدار شد/
در مهتاب سراپا نور شد/ از دريا گذشت/و دربهشت سكوت/ خدا از صداي پايش بيدار شد.
در شعر مي سرايد: من در سكوت صداي خدا را مي شنوم/در تسبيح كبوتران/در لبخند كودكان.
خدا، رويا، مهتاب، فرشته/فرشتگان، كودكي، باران، مرغان / پرندگان / ماه و خورشيد و دريا در اغلب شعرهاي رويا گونه و مهتابي رنگ كه آيينه دار معصوميت كودكي اوست، حضور دارند.
در شعر مي گويد:
از كجا آمده اي / كه به هيچ كس نمي ماني / اي روياي گمشده كودكي ام / اي ترنم باران در بهار تنم / من آرزوي كودكانم / برادر بادبادك ها / ارزاني خداوندم
گويي شعرش بازگويي ساده تري از كتاب مقدس است. از مزامير داوود و غزل غزل هاي سليمان و سفر جامعه.
سكوتي كه ميان مان مي گذرد / بهشت كلمات نگفته است / اسرار نگاه ميان دو انسان است (شعر)
يا اين نمونه: كودكان شبنمند / دستي به زير شانه هاي زمينند / سرودي بر آستانه سپيده دمند / نوري در خلوت خدايند/ باغي در چشمان انسانند/ زبان و زلالي جهانند (شعر)
تو را ميان انگشتانم يافتم / ميان تنهايي لبانم/ كه آب طلبيدند / تشنگي كشيدند/ و به نور رسيدند/ تو را ميان انگشتانم بافتم/ و در ايوان سكوتم نهادم/ قاصدك ها رشته هاي روحم را تنيدند/ در ظلمت هم زيبايت مي بينم
شوق كودكي را دارم/ كه بي آنكه بترسد/ خورشيد را در آغوش مي گيرد (از شعر)
شاعر اين شعرهاي معصومانه مصطفي مجيدي است: مردي كه كارش دويدن دنبال باد، و شكار پروانه هاست. اما از بيم آزردن پروانه ها به شكار سايه آنها هم دلخوش است. گويي با آب و باد و رودخانه و ماهي و سكوت و تنهايي ايوان و كودكان جهان و جهان كودكي خويش، پيوندي ديرينه دارد. فضاي شعرش غالبا با سه سطر ساخته مي شود. فضايي كه وهم آلود است و در سپيده دمان با خواننده ديدار مي كند. او همواره وعده (ديدار در فلق) دارد. عشق در شعرهاي او اساطيري و باستاني و نزديكتر از گيسوان آويخته مهتاب است. اما چه عشق تنهايي دارد و چه تنهايي عاشقانه يي. همه شعرهايش به يك منظومه مي ماند. صداي پژمردن گياه را نه با گوشش، بلكه به تعبير خودش با گوشتش مي شنود. پرسش هاي او از اين گونه است كه «چرا كسي نمي آيد تا خورشيد را بيدار كند؟» (برگرفته از شعر)

مادر در شعر او حضوري غايبانه دارد. عطر مهرباني اش از بسياري شعرها شنيده مي شود. مهرباني مادر، هم مادر او و هم مادر همه ما- زمين ـ اميد و بيم بزرگ اوست: «مادر با نسيم رفته است/ و گويي تا هميشه نمي آيد» (شعر)
«مادر با پستان هاي پر از شكوفه مي آيد/ و من چون كودكي در آغوشش آرميده ام/ و باغ ديگر در نگاهم نمي ميرد» (شعر) نيز:
مادر به رويم لبخند مي زند / دانه ها در انگشتانم جوانه مي زند / كبوتران خاموشند / وكسي زبان فرشتگان را نمي داند / روح تنها مي ماند (همان شعر)

شعرهاي يكدست و يكسان و بي فراز و فرود مجيدي را نمي توان توصيف كرد، و در ترازوي نظريه هاي نقد ادبي سنجيد، فقط بايد خواند و خاموش تر از روشنايي يا روشن تر از خاموشي شد:
سكوت / كلام خداست / و تنهايي / ميراث انسان است (شعر)
رئاليسم او جادويي نيست. بيشتر رويايي است. روياهايي كه يا بي تعبير است، يا تعبيرش دشوار است: بي آنكه بافت كلام او پيچيده باشد.
پيدا نيست كه ماه مادر اوست يا مادر او ماه است:
ماه از من مي گذرد / و در آن سوي خود خانه يي بنا مي كند / ماه از خود مي گذرد / و تمامي آوارگان خاك را
ز روح خويش اطعام مي كند/ چه شكيبا و ستبر است ماه / چه مليح و لطيف است مادر ما (شعر)
همچنين: نام من باران است/ كوچك ترين فرزندآسمانم/ سجاده نيايش ما هم / رستنگاه كودكان زيبا / صافي و زلالي جهانم/ به تنهايي انسان مي مانم / به زيبايي درد درونش / و سكوت روحش / بر بام هاي تنها ترانه مي خوانم/ در دهليز روياي كودكان جاري مي شوم (شعر )

در آغاز سخن گفتم كه او شاعري طبيعت گراست و با نمونه هايي كه آوردم صدق گفتارم تا حدودي روشن شد. اكنون مي افزايم كه او تصويرسازي چيره دست است. شعر بدون تصوير در دفتر او ناياب است. چند نمونه: - نجواي ستاره و ماه / در سكوت و تنهايي / و ماديان خسته/ كه نبود شوي خويش را / در باد شيهه مي كشد / «كسي با من سخن نمي گويد» (شعر)
- كودك از خواب برمي خيزد / نور از شانه هايش فرو مي ريزد/ ماه مي تابد (شعر)
و آخرين نمونه: بگذار روح تو را در گوشت تنم ماوا دهم/ چشمان تو را در گيسوي مادر كه تنهاست/ و خورشيد/ خاطره تلخ مردي/ كه در انتظارش سال هاست رخساره مي آرايد/ و با فرا رسيدن ظلمت/ اشكي، گونه اش را زخم مي زند

مجيدي اهل درد است. حال آنكه در سراسر دفترش دو سه بار بيشتر كلمه درد را به كار نبرده است. تغزل هم در شعر او ناياب است. باران هاي شعر او گويي گريه فرشتگان است بر تنهايي كودكي كه با هيچ شادباشي، شاد نمي شود، و آرام نمي گيرد.

روزنامه اعتماد، شماره 2403 به تاريخ 4/3/91، صفحه 11 (ادبيات)

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: